ایران سرزمینی است که از اقوام مختلفی تشکیل می شود و هر کدام از آنان با لباس ها و نوع پوشش از هم شناخته می شوند لباس مردمان کرد با پیراهن های جذاب بخصوص سربند کردی ظاهری چشم نواز را به این قوم مهمان نواز داده است به سربند و دستار کردی ، گلونی نیز می گویند که در مدل های مختلفی تولید می شود از سربند های پولک دوری گرفته تا ساده ، که هر کدام زیبایی خاصی دارند بستن سربند به مهارت نیاز است که این کار از عهده ی‌هر کسی بر نمی آید.
روسری کردی یا همان شال کردی یکی از روش‌های پوشیدن روسری در فرهنگ کرردی است که برای پوشاندن سر و گردن و شانه و بدن به کار می‌رود. این روش پوشیدن روسری در بعضی از مناطق کردستان به نام “دستبندی” هم شناخته می‌شود. در پوشش روزمره کردیان، روسری کوردی با شکل‌ها و طرح‌های متنوعی تزئین شده است. طرح‌های مختلف از جمله خطوط، شکل‌های هندسی، گل، مرغ، حیوانات و … به کار رفته و در بعضی از موارد نیز نقوش دست‌ساز و گلدوزی دستی روی آن اعمال می‌شود.
معمولاً سربند کردی با ابعادی بین 95 تا 140 سانتیمتر در چهارچوبی مربع، مثلث یا مستطیلی تنظیم می‌شود. این روسری در دو رنگ ساده یا دو رنگ ترکیبی و در صورت نیاز مزین به نقوش و تزئینات است.
درز مناطق کردستان، شال کوردی همچنین به عنوان نمادی از هویت ملی و فرهنگی کردی در نظر گرفته می‌شود. این روسری در مراسم‌های مذهبی و سنتی کردی، از جمله مراسم عروسی، نامزدی، نوروز و عید قربان به کار می‌رود. همچنین در سطح بین‌المللی نیز بعنوان یکی از نمادهای فرهنگی و سنتی کردستان شناخته شده است.
از جمله ویژگی‌های روسری کردی می‌توان به مقاومت و دوام بالا، پذیرایی از تنوع فرهنگی و انسجام اجتماعی، جذابیت ظاهری و همچنین سادگی و راحتی در استفاده اشاره کرد. با توجه به این ویژگی‌ها و همچنین شناخت بیشتر با فرهنگ کوردی، می‌توان از پوشیدن شال کردی به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و هویتی کردستان لذت برد.
روسری دست دوز
شال و روسری دست‌دوز یکی از قدیمی‌ترین لباس‌های زنانه در جهان است که از دوران باستان به کار می‌رفت. این لباس از یک قطعه پارچه درست می‌شود که به شیوه‌های مختلفی بر روی سر و گردن زنان قرار می‌گیرد. روسری دست‌دوز تنها یک لباس نیست، بلکه یک نماد قدرت و زیبایی برای زنان در سراسر جهان است.
در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف، روسری دست‌دوز به شیوه‌های مختلفی تزئین می‌شود. در برخی جوامع، مردان نیز از روسری استفاده می‌کنند. با این حال، روسری دست‌دوز بیشتر به عنوان یک لباس زنانه شناخته می‌شود و در فرهنگ‌های مختلف به عنوان یک پوشش سنتی استفاده می‌شود.
روسری دست‌دوز به عنوان یک هنر دستی نیز شناخته می‌شود. زنانی که روسری دست‌دوز می‌سازند، از طریق طرح‌ها و الگوهای مختلف، خلاقیت و هنر خود را به نمایش می‌گذارند. همچنین، روسری دست‌دوز به عنوان یک کسب و کار نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برخی کشورها به عنوان صنعتی مهم و درآمدزایی برای زنان شناخته می‌شود. شال دست‌دوز یکی از لباس‌های زنانه محبوب و پرکاربرد در سراسر جهان است. این لباس زیبا و سنتی نشان دهنده هنر و خلاقیت زنان در سراسر جهان است و به عنوان یک نماد قدرت و زیبایی در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف شناخته می‌شود.
جامانه کردی (مردانه، زنانه و دخترانه)
جامانه کوردی یکی از سربند و شالهای کردی هست که همه افراد (مرد، زن و کودکان) می توانند از آن استفاده کنند. جامانه های رنگ های مختلفی دارد(جامانه قرمز، زرد، سیاه، آبی، سبز و …) که بسته به نیاز شما می توانید جامانه خود راسفارش بدین. جدا از رنگ های مختلف جامانه سایز های مختلفی هم دارند، اما بیشترین استفاده جامانه های سایز 1 متری هستن
زنان کرد پوشش‌های متنوعی برای موهای خود استفاده می‌کنند. انواع کلاه و سربند با تزئینات ویژه که لباس کردی آن‌ها را به یک پوشش زیبا و باشکوه تبدیل می‌کند.
کلاو یا کلاه
به شکل استوانه‌ای کوتاه است و معمولا پولک‌دوزی می‌شود. کُلکه روسری یا دستار بلندی است که به جای کلاه استفاده می‌شود. این دستار دور سر پیچیده می‌شود و دنباله آن بر روی شانه می‌افتد.
گلوه‌نی
نوعی روسری است که زنان کرد در مراسم عزا و یا جشن و به طور کلی در موقعیت‌های رسمی به سر می‌کنند.
ده‌سمال یا همان سه‌گوش زینتی
پارچه‌ای نازک و پولک‌دوزی‌شده است که در مراسم عروسی به جای روسری به سر می‌شود.
عرقچین
همچنین نوعروسان کرد به جای روسری و دستمال، نوعی کلاه به نام عرقچین به سر می‌کنند که دارای تزئینات مختلفی است. عرقچین همچنین پوشش مناسبی برای آویختن انواع زیورآلات محسوب می‌شود.
یاشار
زنان کرمانج نوعی چارقد بلند به نام یاشار به سر می‌کنند که از جنس حریر است و تمام صورت به جز چشم‌ها را می‌پوشاند. این پوشش احتمالا متناسب با اقلیم گرم و خشک خراسان است و جهت محافظت از صورت در هوای داغ استفاده می‌شود.
منبع ؛ سایت ویکی رز